AİHM, şu an Guantanamo’da ABD’ye ait askeri hapishanede El Kaide ile bağlantılı suçlamalarla tutulan Suudi Arabistan vatandaşı Mustafa Ahmed Adam al-Hawsawi’nin, 2005-2006’da, CIA’in Litvanya’da bulunan gizli merkezinde işkenceye uğradığı ve kötü muameleye maruz kaldığı iddialarıyla Litvanya’ya karşı açtığı davada kararını verdi.

AİHM, Litvanya’nın, al-Hawsawi’nin haklarını ihlal ettiğine ve 100 bin avro tazminat ödemesine hükmetti.

Mahkemenin oybirliğiyle aldığı kararda, Litvanya’nın CIA’in gizli gözaltı programına suç ortaklığı ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin işkence ve onur kırıcı muameleyi yasaklayan 3. maddesini ihlal ettiği belirtildi.

Kararda Litvanya’nın, sözleşmenin makul sürede adil yargılanma hakkını içeren 6. maddesini ve kişinin yaşam hakkını güvence altına alan 2. maddesine ilaveten 6 No’lu Protokolün ölüm cezasının kaldırılmasına ilişkin 1. maddesini ihlal ettiği aktarıldı.

Bunun yanı sıra kararda, Litvanya’nın özgürlük ve güvenlik hakkının gözetildiği Sözleşme’nin 5. maddesini, özel hayata saygının güvence altına alındığı 8. maddesini ve etkili başvuru hakkının sağlandığı 13. maddesini de ihlal ettiği kaydedildi.

Mahkemenin kararında, “O dönem ABD’de gözaltına alınan terör şüphelilerine uygulanan işkence, kötü muamele ve tacize ilişkin yaygın bilgiler dikkate alındığında” Litvanya makamlarının, CIA’in ülke topraklarında bulunan gizli gözaltı merkezinde al-Hawsawi’ye de böyle muamelede bulunacağından haberdar olması gerektiği belirtildi.

Avrupa Parlamentosu (AP) 2007’de hazırladığı bir raporunda, bazı AB üyelerini, CIA’in Avrupa ülkelerindeki yasa dışı faaliyetlerine “göz yummakla” suçlamıştı.

CIA’in, 2001-2005 yıllarında, Avrupa ülkelerinin hava sahalarında yüzlerce uçuş yaptığı ve yine AB ülkelerindeki ABD üslerinde “gizli gözaltı merkezleri” kurulduğu hatırlatılan raporda, “terörle savaş” amacıyla ABD’nin yürüttüğü yasa dışı faaliyetlere bazı Avrupa ülkelerin “göz yumduğu” belirtilmişti.